رابطه سبک‌های دل‌بستگی، مکانیسم‌های دفاعی و آسیب‌های دوران کودکی با سرسختی روانشناختی در دانشجویان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی، موسسه آموزش عالی راهبرد شمال، رشت، ایران

2 گیلان- رشت جاده لاکان بلوار پروفسور سمیعی موسسه آموزش عالی راهبرد شمال

10.22098/pbeo.2025.18868.1076

چکیده

زمینه و هدف : دوران دانشجویی، برهه‌ای پر چالش برای قشر جوان است. در این بازه زمانی، تجربه موقعیت‌هایی چون ارزیابی و امتحان و گاهی احساس سردرگمی درباره آینده، آنان را در شرایط آسیب‌پذیری قرار می‌دهد. هدف این پژوهش، بررسی رابطه سبک‌های دلبستگی، مکانیسم‌های دفاعی و آسیب‌های دوران کودکی با سرسختی روان‌شناختی بود.
روش: طرح پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد شهرستان رشت در سال تحصیلی 1402-1403 بود. نمونه‌ای شامل 200 دانشجو با میانگین سنی 2/26 سال و نسبت جنسیتی 5/77% (155 نفر) زن و 5/22% (45 نفر) مرد با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های سرسختی روانشناختی کوباسا و مدی (1992)، سبک‌های دلبستگی بزرگسالان کولینز و رید (1990)، سبک‌های دفاعی آندرز و همکاران (1993) و آسیب‌های دوران کودکی برنستاین و همکاران (2003) استفاده شد. داده‌ها به وسیله ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه همزمان تحلیل شد.
یافته‌ها : نتایج نشان داد که سرسختی روانشناختی با سبک دلبستگی ایمن رابطه معناداری دارد اما با سبک دلبستگی اضطرابی و مکانیسم دفاعی رشد نایافته رابطه منفی و معناداری دارد. سبک دلبستگی اجتنابی، مکانیسم‌ دفاعی رشد‌‌ یافته و روان رنجور و ابعاد آسیب‌های دوران کودکی با سرسختی روانشناختی رابطه معناداری ندارند. همچنین نتایج نشان داد که 6/43 درصد از متغیر ملاک (سرسختی روانشناختی) بر اساس متغیرهای پیش‌بین قابل تبیین است و از بین متغیرهای پیش‌بین، تنها دو متغیر سبک دلبستگی اضطرابی و مکانیسم‌های دفاعی رشد نایافته از بیشترین سهم برای پیش‌بینی سرسختی روانشناختی برخوردارند.
نتیجه‌گیری: می‌توان نتیجه گرفت که سبک دلبستگی اضطرابی و مکانیسم‌های دفاعی رشد نایافته با کاهش سرسختی روانشناختی و سبک دلبستگی ایمن با افزایش سرسختی روانشناختی در دانشجویان رابطه معناداری دارد.

کلیدواژه‌ها