طراحی و اعتبارسنجی پرسشنامه‌ی ویژگی‌های مدارس غیرانتفاعی اثربخش از دیدگاه اولیا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 وکارشناس ارشد رشته‌ی علوم تربیتی (گرایش آموزش و بهسازی منابع انسانی)‌، گروه آموزشی علوم تربیتی دانشکده‌ی روان‌شناسی و علوم تربیتی

2 دانشجوی دکتری رشته‌ی مدیریت آموزشی، گروه آموزشی علوم تربیتی دانشکده‌ی روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه محقق اردبیلی‌، اردبیل‌،

3 دکترای اعصاب و روان‌، دانشگاه علوم پزشکی زنجان‌، زنجان‌، ایران

4 دانشجوی دکتری روان‌شناسی سلامت‌، گروه آموزشی روان‌‎شناسی‌، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران‎، تهران‌، ایران

10.22098/pbeo.2025.16144.1051

چکیده

پیشینه و هدف‌: امروزه آگاهی از معیارهای والدین در مورد مدارس غیرانتفاعی کارآمد و اثربخش از اهمیت بسزایی برخوردار است و به تبع آن‌، ساخت ابزارهایی در جهت تحقق این امر بسیار مورد توجه قرار گرفته‌است‌. بنابراین‌، در این مطالعه به ساخت و اعتبارسنجی پرسشنامه‌ی ویژگی‌های مدارس غیرانتفاعی اثربخش از دیدگاه اولیا پرداخته شده‌است‌.

روش‌: این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی، از نظر ماهیت داده‌ها آمیخته و از نظر شیوه اجرا اکتشافی بود. در بخش کیفی، از مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و نظریه داده‌بنیاد استفاده شده است. جامعه‌ی آماری بخش کیفی شامل سه گروه اساتید دانشگاهی حوزه علوم‌تربیتی‌، مدیران مدارس غیرانتفاعی و اولیا دانش‌آموزان مدارس غیرانتفاعی بودند که از هر گروه تعداد 15 نفر و بر اساس اصل اشباع نظر به صورت نظری هدفمند انتخاب شدند. جامعه آماری در بخش کمی نیز کلیه اولیا دانش‌آموزان مدارس غیرانتفاعی شهر اردبیل بودند که تعداد 335 نفر براساس روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای به عنوان حجم نمونه آماری بخش کمی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه محقق‌ساخته منتج از مفاهیم پالایش‌شده به دست آمده از مضامین پایه بودند. در تحلیل سؤالات که با روش تحلیل مضمون و با بکارگیری نرم‎افزار مکس کیودا (MAXQDA) انجام شد‌، مرحله اول، کدهای ساختاری به سه روش کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی جمع‌آوری شدند و در مرحله دوم نیز برای بررسی ویژگی‌های جمعیت‌شناختی مشارکت‌کنندگان از نرم‌افزار SPSS.16 استفاده شد همچنین‌، به دلیل بررسی برازش مدل به دست آمده از مرحله اول، با توجه به توزیع غیرنرمال داده‌ها از روش حداقل مربعات جزئی و تکنیک‌‌های پی‌ال‌اس و بوت استراپینگ در نرم‌افزار Smart PLS استفاده شد.

یافته‌ها‌: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد پرسشنامه طراحی‌شده ویژگی‌های مدارس غیرانتفاعی اثربخش از دیدگاه اولیا تحت مقولات مدیریت اثربخش (2/51 %)‌، اهداف مشخص اثربخش (9/55 %)‌، سطح توقع اثربخش از دانش‌آموزان (1/51 %)‌، مشارکت اثربخش اولیا (1/58 %)‌، نظارت اثربخش و بازخوردهای موثر (9/60 %)‌، تامین منابع به صورت اثربخش (5/58 %)‌، پیشرفت تحصیلی (9/88 %)‌، استراتژی‌های موثر یادگیری (9/83 %)‌، جو آموزشی اثربخش (2/90 %)‌، تصمیم‌گیری اثربخش (8/86 %)‌، فرهنگ اثربخش مدرسه (2/90‌%)‌، معلم اثربخش (7/88 %)‌، انسجام موثر کارکنان و ذینفعان (3/89 %)‌، سازگاری موثر با محیط (1/86 %) و استفاده موثر از فناوری اطلاعات و ارتباطات (6/89 %) دسته‌بندی و از نظر اعتباریابی برازش شدند (p<0.05).

نتیجه‌گیری‌: با عنایت به یافته‌های پژوهش‌، می‌توان گفت که پرسشنامه‌ی ویژگی‌های مدارس غیرانتفاعی اثربخش از دیدگاه اولیا از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است‌. با توجه به این نتیجه و در راستای فراهم‌سازی شرایط تحقق مؤلفه‌های شناسایی شده که می‌تواند به عنوان انتظارات والدین از مدارس غیرانتفاعی اثربخش درنظر گرفته شود‌، توصیه می‌شود که برای تصمیم‌گیری‌های سازنده و معقول‌، چارچوب و راهبرد‌های اداری و آموزشی اثربخشی مدنظر قرار گیرد‌.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار